Nhà vô địch SEA Games tìm kiếm lứa cầu thủ tiếp theo cho bóng rổ nữ TP.HCM
Hội nghị được tổ chức bằng hình thức trực tiếp từ điểm cầu Trung ương ở Hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội; kết hợp trực tuyến đến 15.345 điểm cầu, với 978.532 đại biểu tham dự. Trong khuôn khổ sự kiện, Tập đoàn FPT giới thiệu 1 số hệ thống phục vụ chuyển đổi số quốc gia tại triển lãm Đổi mới sáng tạo về Khoa học Dữ liệu phục vụ Chuyển đổi số quốc gia.Nghị quyết 57-NQ/TW được Bộ Chính trị ban hành ngày 22.12.2024, nhấn mạnh phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang là yếu tố quyết định phát triển của các quốc gia; là điều kiện tiên quyết, thời cơ tốt nhất để nước ta phát triển giàu mạnh, hùng cường trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.Ông Trương Gia Bình - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FPT cho biết: Nghị quyết 57 là nghị quyết trụ cột cho kỷ nguyên vươn mình của đất nước. Những ưu tiên mà FPT muốn phụng sự đất nước là đóng góp vào những lĩnh vực quan trọng nhất. Là tập đoàn tiên phong trong lĩnh vực công nghệ, FPT sẽ tích cực thực hiện Nghị quyết này bằng các cam kết:Thứ nhất là: Khai thác dữ liệu, - Khai thác hiệu quả dữ liệu của Chính phủ để phục vụ người dân và doanh nghiệp, cụ thể là các mảng: Y tế, Giáo dục, Lao động, Thuế, Ngân hàng và bảo mật.Thứ hai là: Chia sẻ dữ liệu - Đóng góp, chia sẻ dữ liệu của mình cho Trung tâm dữ liệu quốc gia.Thứ ba là: Đào tạo nguồn lực số: Đẩy mạnh hoạt động giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực công nghệ phục vụ chuyển đổi số ở các cấp: phổ thông, đào tạo nghề, đại học, sau đại học; Đào tạo 10.000 kỹ sư bán dẫn.Thứ tư là: Ngoại giao công nghệ - Đồng hành cùng Chính phủ thúc đẩy ngoại giao công nghệ: thu hút đầu tư bán dẫn vào Việt Nam, liên kết xuyên biên giới, đa quốc gia; Đưa lĩnh vực xuất khẩu phần mềm, dịch vụ chuyển đổi số của Việt Nam ra thế giới; xây dựng thương hiệu Công nghệ Việt Nam.Thứ năm là: Liên doanh với các doanh nghiệp lớn trong khu vực và thế giới để xây dựng các trung tâm dữ liệu (Data Center) quy mô lớn, trên 50MW, tại Việt Nam.Thứ sáu là: Chuyển đổi số toàn quốc - Triển khai chuyển đổi số, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia cho các bộ, ngành, địa phương.Thứ bảy là: Thành phố thông minh chuẩn quốc tế - Triển khai 3 thành phố thông minh đạt các tiêu chuẩn quốc tế.Thứ tám là: Nghiên cứu phát triển Công nghệ lõi - Đầu tư mạnh vào nghiên cứu, phát triển, mua bán và sáp nhập (M&A) quốc tế các công nghệ lõi nhằm làm chủ các công nghệ: AI, IOT, Big data, an ninh mạng, điện toán đám mây, chuỗi khối, bán dẫn, công nghệ lượng tử,…"Trong mấy chục năm qua, Việt Nam đã đi ra thế giới về phần mềm, chúng ta cần thế giới. Từ nay, vài thập kỷ tới, thế giới sẽ cần Việt Nam vì chúng ta có thể vươn lên số một ở lĩnh vực AI, bán dẫn - những công nghệ lõi, mọi quốc gia đề cần, đó là tương lai của Việt Nam", ông Trương Gia Bình khẳng định.Thứ nhất là hệ thống Tap & Go vé tàu bằng căn cước công dân (CCCD). Đây là mô hình trưng bày mô phỏng hệ thống FPT triển khai cho tuyến Metro Bến Thành, TP HCM. Lần đầu tiên, người dân có thể dùng CCCD đã đăng ký trên ứng dụng (app) để quét trực tiếp trên hệ thống soát vé ra vào mà không cần phải xếp hàng hay mua vé cứng. Ngoài ra, hệ thống có các hình thức soát vé khác như quét mã QR trên app, quét trực tiếp bằng thẻ ngân hàng, thẻ VISA, các ví điện tử. Thành tựu này có được là nhờ đề án D06, các công nghệ về thanh toán không tiếp xúc, không tiền mặt tối ưu nhất trên thế giới. Người trên 60 tuổi, người có công cách mạng, các đối tượng ưu đãi đặc biệt có thể sử dụng thuận tiện vì dữ liệu đã ghi nhận.Thứ hai, Tập đoàn FPT giới thiệu hệ thống Dữ liệu lớn liên quan đến lịch sử đơn hàng ở FPT Long Châu và những phân tích thông minh với sự "góp sức" của AI. Hệ thống sẽ giúp "Nhà nước lo, Dân khỏe!".Từ ngày 1.1.2025, công dân Việt Nam có thể mua thuốc trực tuyến trên VneID và ngược lại, có thể dùng VneID đăng nhập mua thuốc trên ứng dụng (app) Long Châu. Với việc liên thông dữ liệu thông tin người dân mua thuốc, FPT giúp cơ quan quản lý tra cứu thông tin về top 3 bệnh phổ biến và các dược chất liên quan theo từng địa phương, tỉnh thành. Từ đó, cơ quan quản lý có thể hoạch định kế hoạch dự phòng, phân bổ nguồn lực y tế liên quan, đặc biệt trong các tình huống thiên tai, địch họa... Cũng nhờ phân tích dữ liệu lớn, hệ thống chỉ ra cảnh báo nguy cơ dịch bệnh theo từng địa phương khi có xu hướng tăng đột biến nhóm bệnh trong thời gian ngắn.Để thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, tập đoàn đầu tư, nghiên cứu, phát triển hệ sinh thái Made by FPT hơn 200 sản phẩm, dịch vụ, giải pháp giúp mọi tổ chức ở mọi quy mô, mọi lĩnh vực đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, gia tăng năng suất, tiết kiệm chi phí. FPT cũng triển khai nhiều chương trình, hoạt động nhằm góp phần thay đổi nhận thức về chuyển đổi số của hàng chục nghìn nhà lãnh đạo, cán bộ chủ chốt, thanh niên tại các tổ chức, tỉnh thành, truyền cảm hứng về một quốc gia hùng cường dựa trên những đổi mới sáng tạo của công nghệ. Hơn 30 tỉnh, thành phố và nhiều bộ ngành đã hợp tác với FPT. Thời gian tới, FPT sẽ tích cực triển khai Nghị quyết số 57/NQ-TW.***Thông tin báo chí chi tiết xin liên hệ
Trụ camera bị gãy gây nguy hiểm
Khi được hỏi về điều gì khiến em hiểu và nhớ nhất khi tham gia CLB Thủ lĩnh của sự thay đổi trong chương trình này, em Trương Gia Bảo, lớp 6A, dân tộc Chứt đã trả lời hiểu biết của mình về tảo hôn, về việc kết hôn phải trên 18 tuổi là thứ đọng lại ấn tượng nhiều nhất.
Bánh mì 'bun mee' của Việt Nam là sandwich ngon nhất thế giới
Nhằm mang đến cho khách hàng cơ hội sở hữu xế hộp dịp đầu năm, Toyota Việt Nam phối hợp cùng hệ thống đại lý trên toàn quốc triển khai chương trình "Khai xuân - Mở lộc vàng" với những ưu đãi hấp dẫn cho khách hàng mua xe Vios, Veloz Cross và Avanza Premio (tất cả các phiên bản).Theo đó, tất cả khách hàng mua xe, hoàn tất thủ tục thanh toán và đại lý xuất hóa đơn giá trị gia tăng trong thời gian diễn ra chương trình sẽ được hỗ trợ 50% lệ phí trước bạ. Mức hỗ trợ không vượt quá mức hỗ trợ tối đa theo từng dòng xe, tối đa 27 triệu đồng với Vios, 30 triệu đồng với Avanza Premio và 33 triệu đồng với Veloz Cross. Bên cạnh đó, khách hàng mua 3 mẫu xe kể trên theo hình thức trả góp còn được ưu đãi lãi suất vay, chỉ từ 6,99%/năm. Ngoài ra, chương trình gia hạn bảo hành với loạt xe Veloz Cross, Avanza Premio, Corolla Altis, Corolla Cross, Innova, Innova Cross, Camry, Fortuner, Land Cruiser Prado, Land Cruiser, Alphard và Yaris Cross Hybrid vẫn được áp dụng đến hết năm 2025. Ghi dấu ấn với giá trị bền bỉ, tiết kiệm, không ngừng cải tiến và đổi mới về thiết kế, trang bị, an toàn cùng chính sách bán hàng hấp dẫn, khách hàng yên tâm sở hữu xe Toyota để tận hưởng những chuyến du xuân tuyệt vời bên người thân và bạn bè.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến thời gian sạc của iPhone nói riêng và smartphone nói chung chính là nhiệt độ, điều có thể thay đổi theo mùa cũng như điều kiện khí hậu. Kết quả là có những sự khác biệt rõ rệt giữa các thời điểm sạc pin, bao gồm cả sạc bằng cáp lẫn sạc không dây MagSafe, sạc khi sử dụng hay sạc ban đêm.Theo khuyến nghị của Apple, nhiệt độ lý tưởng để sạc iPhone là từ 20 đến 250C. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nhiệt độ 250C dưới ánh nắng mặt trời sẽ không giống như khi ở trong bóng râm. Ngoài ra, việc sử dụng iPhone trong khi sạc hay lựa chọn giữa sạc MagSafe và cáp cũng có thể tạo ra sự khác biệt, đặc biệt là giữa các phiên bản khác nhau của thiết bị.Mặc dù nhiệt độ lý tưởng để sạc iPhone là từ 20 - 250C nhưng thực tế cho thấy rằng iPhone sẽ sạc nhanh hơn trong môi trường có nhiệt độ 150C. Điều này có nghĩa trong mùa đông hoặc khi nhiệt độ thấp, việc sạc iPhone có thể hiệu quả hơn so với mùa hè.Cũng theo khuyến cáo, nhiệt độ cao có thể gây ra nhiều vấn đề cho quá trình sạc. Khi nhiệt độ tăng, iPhone có thể tạm dừng sạc hoặc thậm chí ngừng hoàn toàn khi đạt đến một mức phần trăm nhất định. Điều này buộc người dùng phải ngừng sử dụng điện thoại nếu muốn sạc đầy pin trước khi ra ngoài.Ngược lại, trong thời tiết lạnh, việc làm mát thiết bị trở nên dễ dàng hơn. Ngay cả khi sử dụng điện thoại, nhiệt độ của thiết bị cũng có thể được cải thiện. Tuy nhiên, việc sử dụng pin trong điều kiện lạnh không phải là giải pháp tốt vì nhiệt độ cực đoan có thể gây hại cho pin.
Du học Úc: Để không 'lạc lối' khiến tiền mất tật mang
“Thời điểm trong năm, mình dành thời gian cho việc học, tham gia các hoạt động ngoại khóa nên dịp tết tranh thủ đi làm để kiếm thêm thu nhập. Ngày 26.2 (17 tháng giêng), mình mới có lịch học tại trường nhưng mình lên sớm đi làm phục vụ nhà hàng với mức lương khoảng 400.000 đồng/ngày. Khoảng thu nhập từ việc làm thêm giúp mình có tiền trang trải chi phí sinh hoạt, đóng tiền nhà trọ”, Oanh nói.

Cách đăng ký hộ kinh doanh qua mạng điện tử
CEO Lê Hồng Thủy Tiên được vinh danh Doanh nhân ASEAN 2021
"Năm nay, tôi ghi nhận xu hướng tìm kiếm những món quà ngoài hoa tươi rất nhiều, tăng từ 5 - 10%. Từ đó cho thấy, khách hàng đã thay đổi dần từ mặt hàng hoa truyền thống, đậm tinh thần, sang những món quà có giá trị lâu dài hoặc dinh dưỡng, sức khỏe, trang trí để tặng cho những người phụ nữ. Mức giá trung bình cho một đơn hàng quà tặng 8.3 năm nay ở sàn tương đối cao so với mặt bằng chung, dao động từ 700.000 – 750.000 đồng/đơn hàng", ông Tuấn cho hay.
Gần 34.000 tỉ đồng giao dịch chứng khoán, cổ phiếu bất động sản nổi sóng
Điều này giúp rút ngắn hơn nữa khoảng cách phát triển các kỹ thuật chuyên sâu, tiến tới đạt các chuẩn chất lượng hàng đầu của thế giới.Quan trọng nữa là nhờ những ký kết có hiệu quả này, người dân sẽ được thụ hưởng những kỹ thuật tiên tiến ngay tại nước mình mà không cần đi ra nước ngoài. Sớm xây dựng thành công TP.HCM trở thành Trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN", PGS-TS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, nói.Theo ông Thượng, việc các BV tại TP.HCM ký kết hợp tác với các BV nước ngoài mang lại nhiều ý nghĩa quan trọng cả về mặt chuyên môn lẫn chiến lược phát triển y tế. Cụ thể, thứ nhất là nâng cao chất lượng dịch vụ y tế hợp tác quốc tế giúp các BV trong nước tiếp cận với những công nghệ hiện đại, quy trình quản lý tiên tiến và kỹ thuật điều trị mới. Điều này giúp nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe và tăng hiệu quả chữa bệnh.Thứ hai, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực thông qua các chương trình trao đổi, đào tạo và chuyển giao công nghệ, đội ngũ y bác sĩ tại TP.HCM có cơ hội học hỏi kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm thực tiễn từ các chuyên gia quốc tế. Điều này góp phần nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng tay nghề cho nguồn nhân lực y tế của thành phố.Thứ ba, tăng cường cơ hội nghiên cứu và phát triển. Việc hợp tác với các BV nước ngoài mở ra cơ hội thực hiện các dự án nghiên cứu y khoa chung, ứng dụng những tiến bộ trong y học để cải tiến phương pháp điều trị và phát triển thuốc mới.Cuối cùng là góp phần thu hút BN quốc tế khi các BV trong nước đạt được tiêu chuẩn quốc tế thông qua hợp tác. VN có thể trở thành điểm đến của du lịch y tế, thu hút BN từ các quốc gia, từ đó góp phần phát triển kinh tế và nâng cao uy tín của ngành y tế nước nhà."Nhìn chung, việc ký kết hợp tác này không chỉ mang ý nghĩa cải thiện hệ thống y tế mà còn góp phần thúc đẩy hội nhập quốc tế, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của người dân", người đứng đầu ngành y tế TP.HCM nhận định.Bên cạnh đó, các BV lớn ở TP.HCM như BV Hùng Vương, BV Truyền máu - huyết học và BV Đại học Y Dược đã đạt các chứng nhận quốc tế uy tín. Điều này cũng khẳng định y tế VN đi đúng hướng trong hòa nhập y tế quốc tế.TS-BS Nguyễn Tri Thức, Thứ trưởng Bộ Y tế, phụ trách BV Chợ Rẫy, cũng nhận định, hợp tác quốc tế trong y tế là điều nên làm và khuyến khích làm. Vì điều này sẽ giúp bác sĩ VN tiếp cận được nền y học tiên tiến của khu vực và thế giới, đồng thời đưa kỹ thuật tiến bộ về phục vụ người bệnh.Để làm được việc này, theo ông Nguyễn Tri Thức, cũng cần phải tăng cường tiếng Anh cho các bác sĩ để họ tiếp cận tài liệu tiếng Anh và y học tiên tiến dễ dàng hơn. Và khi hợp tác quốc tế, bác sĩ VN sẽ tiếp cận được các giáo sư lớn đầu ngành của thế giới, sau đó tổ chức các hội nghị về chuyên môn sâu, mời các giáo sư qua VN để truyền đạt kinh nghiệm, kỹ thuật cao, đó là cách tiếp cận thực tiễn nhanh và tốt. Song song đó, tổ chức hội chẩn quốc tế online với các giáo sư đầu ngành về những ca khó, điều này mang lại lợi ích rất lớn cho cả BV và bệnh nhân.
go88b vin
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư